Bu sayfada yapay zeka, yapay zeka araçları, üretken yapay zeka, makine öğrenmesi konuları ile ortaokullarda 2023 yılında müfredata eklenen “Yapay Zeka Uygulamaları Dersi” içeriklerine ulaşabilirsiniz.

YAPAY ZEKA UYGULAMALARI DERS NOTLARI

– Yapay zeka nedir?

Yapay Zeka (Artificial intelligence, kısaltması AI)

Yapay zeka (YZ), makinelerin insan gibi düşünmesini ve öğrenmesini sağlayan bir teknoloji dalıdır. YZ, bilgisayarların verileri analiz etmesi, öğrenmesi ve sorunları çözmesi için kullanılır.

-Yapay zeka terimini ilk kim kullandı?

Yapay zeka terimi, 1956 yılında John McCarthy tarafından bir konferansta kullanıldı. Bu konferans, YZ araştırmalarının başlangıcını simgeler.

-Doğal zeka nedir?

Doğal zeka, insanların ve diğer canlıların öğrenme, düşünme ve sorun çözme yetenekleridir. Doğal zeka, çevreyle etkileşim yoluyla gelişir.

-Günümüzde çok kullanılan 10 yapay zeka uygulaması

Günümüzde kullanılan yapay zekânın en yaygın örneklerinden bazıları şunlardır: 

• ChatGPT – Sorulan sorulara veya yorumlara yanıt olarak içerik oluşturan büyük dil modellerini kullanır. OpenAl şirketi tarafından geliştirildi. GPT-4o sürümünü ses, görüntü ve metin üzerinden gerçek zamanlı mantık yürütebilen modele sahiptir.
• DeepL – Verilen metni bir yabancı dilden başka bir yabancı dile çevirebilir. Doğru ve hassas makine çevirisi ile derin öğrenme algoritmalarını kullanır.
• Adobe Firefly – Fotoğraf ve videolara nesne ekleme veya kaldırma gibi düzenlemeler yapar. Üretken yapay zekâ modelleri kullanır.
• Siri – Apple’ın sesli asistanı, telefonla sesli komutlar aracılığıyla işlem yapar.  
• Google Asistan – Akıllı telefonlarda veya cihazlarda sesli arama ve komutları yerine getirir.  
• Alexa – Amazon’un sesli asistanı, müzik çalabilir, hava durumu söyleyebilir ve akıllı ev cihazlarını kontrol eder.  
• Tesla – Otomatik sürüş özelliği olan yapay zekaya sahip araçlarıyla bilinir.  
• DeepMind (AlphaGo) – Go oyununda dünya şampiyonlarını yenen yapay zeka.  
• DALL·E – Yazıdan görsel üretebilen yapay zeka. 

-Doğal zeka ile yapay zeka benzerlikleri

• Öğrenme yeteneği.
• Sorunları çözebilme.
• Verileri analiz edebilme.
• Karar verme.
• Dil ile iletişim kurabilme.

-Yapay zekanın yapamayacağı şeyler

• Duyguları anlamak.
• Gerçek yaratıcılık.
• Etik ve ahlaki kararlar vermek.
• Somut deneyimlerden öğrenmek.
• İnsan ilişkilerini derinlemesine anlamak.
• Fiziksel becerilerde esneklik göstermek.

-Doğal zeka ile yapay zeka arasındaki farklılıklar

• Duygular: Doğal zeka duyguları hissederken, yapay zeka sadece taklit eder.
• Deneyim: Doğal zeka kişisel deneyimlerden öğrenir, yapay zeka verilerden.
• Yaratıcılık: Doğal zeka gerçekten yaratıcıdır, yapay zeka mevcut verilerle çalışır.
• Adaptasyon: Doğal zeka karmaşık durumlara daha iyi uyum sağlar.
• Bağlam anlama: Doğal zeka, durumu ve detayları daha iyi anlar.

-Google yapay zeka uygulamaları

• Google Assistant
• Google Photos
• Google Translate
• Google Cloud AI
• AutoML
• TensorFlow
• Google Duplex
• Google Lens

-Google Teachable Machine Nedir?

Google Teachable Machine, herkesin kod yazmadan yapay zeka modelleri oluşturmasını sağlayan bir platformdur. 

Google Teachable Machine özelliklerini yazalım.

1. Yapay Zekayı Öğrenmek Kolaydır

   – Teachable Machine ile bilgisayara resimleri, sesleri veya hareketleri tanıtmayı öğrenebilirsin. 

2. Kod Yazmana Gerek Yok

   – Bilgisayar programcısı olmasan bile projeler yapabilirsin. Sürükle-bırak yöntemi ile çalışır. 

3. Üç Tür Model Oluşturabilirsin

   – Görsel Model: Fotoğraflar veya videolarla bilgisayara bir şeyi tanıtırsın. 

   – Ses Modeli: Bilgisayar, sesli komutları veya farklı sesleri ayırt eder. 

   – Poz Modeli: Hareketleri veya vücut pozisyonlarını algılar. 

4. Öğrenme Süreci Çok Eğlencelidir

   – Kedinin fotoğrafını çekip modeli eğiterek bilgisayara “Bu bir kedi!” demesini öğretebilirsin! 

5. Online ve Ücretsizdir

   – İnternette çalışır, hiçbir şey indirmen gerekmez. [Teachable Machine] (https://teachablemachine.withgoogle.com/ ) sitesine gidip hemen deneyebilirsin. 

6. Projeleri Paylaşabilirsin

   – Modelini yaptıktan sonra arkadaşlarına göstermek için kolayca paylaşabilirsin. 

7. Gerçek Hayatta Kullanılan Teknoloji

   – Bu teknoloji, yüz tanıma, sesli komutlar (örneğin: Siri) gibi birçok alanda kullanılıyor. 

Bu platform ile kendi yapay zeka projelerini yapabilir ve eğlenirken öğrenebilirsin! 😊

-Google Teachable Machine Nasıl Kullanılır? Açıklayınız.

Kedi ve köpek resimlerini tanıması için proje hazırlayın. Bu projenin yapılışını adım adım yazınız.

1.Adım:

2.Adım:

3.Adım:

4.Adım:

5.Adım:

Nasıl test edilir?

( ….. )

-Yapay Zekada eğitim (AI Training) Terimi

AI training (YZ eğitim), bir yapay zeka modelinin, belirli görevleri yapabilmesi için veri kullanarak öğrenme sürecidir. Kullanılan veriler resim, metin, ses olabilir. Model, girdilerle çıktılar arasındaki ilişkileri öğrenir ve yeni veriler üzerinde tahmin yapabilir.

Girdi (input): Yapay zekaya öğrenmesi için resim, metin, ses olarak verilen verilerdir.

Çıktı (output): Yapay zekanın eğitim sonunda öğrenmesi gerekenlerdir.

-Metin İşlemleri Yapan AI Uygulamaları

• Grammarly
• Google Docs (öneri ve düzeltme özellikleri)
• ChatGPT
• Copy.ai
• Jasper AI

-Resim İşlemleri Yapan AI Uygulamaları

• DALL-E
• Midjourney
• DeepArt
• RunwayML
• Adobe Sensei

-Üretken Yapay Zeka Nedir?

Üretken yapay zeka, yeni ve orijinal içerikler oluşturabilen bir yapay zeka türüdür. Metin, resim, müzik gibi farklı türde içerikler oluşturabilir. Üretken yapay zeka, mevcut verileri kullanarak yeni şeyler oluşturur.

-Yapay Zekanın Gelişim Süreci

1950 – Yapay Zekanın Fikri Ortaya Çıkıyor

   – İngiliz bilim insanı  Alan Turing, makinelerin düşünebilip düşünemeyeceğini sorgulayan “Turing Testi” fikrini ortaya atıyor. 

1956 – Yapay Zeka Terimi İlk Kez Kullanılıyor  

   –  John McCarthy adlı bilim insanı, bir konferansta ilk kez “Yapay Zeka” terimini kullanıyor. 

1960-1970 – Basit Robotlar Yapılıyor  

   – Bu dönemde makineler, satranç oynamayı ve matematik problemleri çözmeyi öğrenmeye başlıyor. 

1997 – Bilgisayar Satranç Şampiyonunu Yeniyor  

   – IBM’in geliştirdiği  Deep Blue adlı bilgisayar, dünya satranç şampiyonu  Garry Kasparov ’u yeniyor. 

2010’lar – Yapay Zeka Telefonlara ve Uygulamalara Giriyor  

   – Telefonlardaki  Siri ,  Google Asistan gibi yapay zeka yardımcıları ortaya çıkıyor. 

2016 – Go Şampiyonunu Yenen Yapay Zeka  

   –  AlphaGo adlı yapay zeka, çok zor bir strateji oyunu olan Go’da dünya şampiyonunu yeniyor. 

Bugün – Yapay Zeka Her Yerde!  

   – Yapay zeka artık otomobiller, oyunlar, fotoğraf filtreleri ve sağlık alanında kullanılıyor. 

Bu bilgiler, yapay zekanın nasıl geliştiğini anlamana yardımcı olur. Gelecekte sen de yapay zeka projeleri geliştirebilirsin.